مداد رنگی، ابزاری محبوب و پرکاربرد برای خلق آثار هنری، طراحی، رنگ‌آمیزی و حتی یادداشت‌برداری است. از کودکان تا هنرمندان حرفه‌ای، همه از این وسیله‌ی ساده و در عین حال خلاقانه بهره می‌برند. اما تنوع زیاد در انواع مداد رنگی، انتخاب گزینه‌ی مناسب را کمی دشوار می‌کند. در این مقاله به بررسی جامع مداد رنگی، انواع آن، نکات مهم در خرید و برندهای مطرح می‌پردازیم.
مداد رنگی چیست؟
مداد رنگی از یک مغز رنگی (که از ترکیب رنگدانه‌ها، چسب و مواد پرکننده ساخته می‌شود) و یک بدنه‌ی چوبی تشکیل شده است. تفاوت اصلی آن با مدادهای گرافیتی، استفاده از رنگدانه‌های مختلف به جای گرافیت است.
انواع مداد رنگی:
مداد رنگی‌ها را می‌توان بر اساس نوع مغز آن‌ها به دو دسته‌ی اصلی تقسیم کرد:
- مداد رنگی‌های مومی (Wax-based): این نوع مدادها دارای مغزی نرم و کرمی هستند که به راحتی روی کاغذ پخش می‌شوند و به خوبی با هم ترکیب می‌شوند. برای ایجاد بافت‌های نرم، سایه‌زنی و پوشش‌های یکدست مناسب‌اند. اما در برابر گرما حساس‌ترند و ممکن است در هوای گرم نرم شوند.
- مداد رنگی‌های روغنی (Oil-based): این نوع مدادها دارای مغزی سخت‌تر و خشک‌تر هستند که خطوط دقیق‌تری ایجاد می‌کنند. پوشش‌دهی بالاتری دارند و در برابر محو شدن و نور مقاوم‌ترند. برای کارهای ظریف، جزئیات و لایه‌گذاری مناسب‌اند، اما ترکیب کردن آن‌ها کمی دشوارتر است.
علاوه بر این دسته‌بندی، می‌توان به انواع دیگری از مداد رنگی نیز اشاره کرد:
- مداد رنگی‌های آبرنگی (Watercolor Pencils): این مدادها پس از کشیدن روی کاغذ، با استفاده از قلم‌مو و آب، قابلیت حل شدن و ایجاد جلوه‌ای شبیه به آبرنگ را دارند.
- مداد رنگی‌های پاستلی (Pastel Pencils): این مدادها دارای مغزی نرم و پودری هستند که جلوه‌ای مات و مخملی ایجاد می‌کنند.
نکات مهم در خرید مداد رنگی:
در خرید مداد رنگی به این نکات توجه کنید:
- کیفیت مغز مداد:
- نرمی و روانی: مغز مداد باید نرم و روان باشد و به راحتی روی کاغذ حرکت کند.
- میزان رنگدانه (Pigment): میزان رنگدانه، تعیین‌کننده‌ی شدت و شفافیت رنگ است. مدادهای با کیفیت، رنگ‌های زنده‌تر و پررنگ‌تری دارند.
- مقاومت در برابر شکستن: مغز مداد باید در برابر فشار و ضربه مقاوم باشد.
- بدنه مداد:
- جنس چوب: جنس چوب بدنه باید مرغوب باشد تا به راحتی تراشیده شود.
- شکل بدنه: بدنه‌های شش‌ضلعی یا سه‌ضلعی از لغزش مداد در دست جلوگیری می‌کنند.
- طیف رنگی:
- تعداد رنگ‌ها: تعداد رنگ‌های بیشتر، امکان ترکیب رنگ‌های متنوع‌تر را فراهم می‌کند.
- تنوع رنگ‌ها: وجود رنگ‌های اصلی، فرعی و طیف‌های مختلف از یک رنگ، مهم است.
- مقاومت در برابر نور (Lightfastness): این ویژگی به مقاومت رنگ در برابر محو شدن در اثر نور اشاره دارد و با مقیاس ۱ تا ۵ (یا سیستم ASTM) اندازه‌گیری می‌شود. برای آثار هنری ماندگار، مقاومت بالا (۴ یا ۵) توصیه می‌شود.
- قابلیت ترکیب رنگ‌ها (Blending): مداد رنگی‌های مومی معمولاً قابلیت ترکیب بهتری دارند.
- برند و قیمت: برندهای معتبر معمولاً مداد رنگی‌های با کیفیت‌تری ارائه می‌دهند، اما قیمت بالاتری نیز دارند.
- نوع بسته‌بندی: جعبه‌های فلزی مقاوم‌ترند.
- هدف استفاده: مشخص کنید مداد رنگی را برای چه کاری می‌خواهید (طراحی، نقاشی حرفه‌ای، رنگ‌آمیزی کودکان و غیره).
برندهای مطرح مداد رنگی:
- فابر-کاستل (Faber-Castell): یکی از معتبرترین برندها با طیف وسیعی از مداد رنگی‌های با کیفیت بالا (مانند سری Polychromos).
- پریسماکالر (Prismacolor): مداد رنگی‌های مومی نرم و با رنگدانه‌های غنی، مناسب برای ترکیب رنگ.
- درونت (Derwent): برند انگلیسی با مداد رنگی‌های متنوع برای کاربردهای مختلف.
- استدلر (Staedtler): مداد رنگی‌های با کیفیت و قیمت مناسب، مناسب برای دانش‌آموزان و هنرمندان مبتدی.
- لیرا (Lyra): مداد رنگی‌های با کیفیت و قیمت مناسب، به خصوص برای کودکان و نوجوانان.
نکات تکمیلی برای خرید:
- برای شروع، نیازی به خرید مجموعه‌های خیلی بزرگ و گران‌قیمت نیست. یک مجموعه ۱۲ یا ۲۴ رنگ با کیفیت مناسب می‌تواند کافی باشد.
- می‌توانید مداد رنگی‌ها را به صورت تکی نیز خریداری کنید.
- قبل از خرید، نظرات کاربران و بررسی‌های تخصصی را مطالعه کنید.
- به نوع کاغذ نیز توجه کنید. کاغذهای با بافت مناسب، نتیجه‌ی بهتری در رنگ‌آمیزی ارائه می‌دهند.
