میخچه چیست؟
میخچه (به انگلیسی Corns)، نواحی ضخیم پوست هستند که معمولاً در پاسخ به فشار یا اصطکاک مکرر روی پاها یا انگشتان پا ایجاد می شوند. میخچه ها می توانند در مکان های مختلف رشد کنند، اما اغلب در بالا و کناره های انگشتان پا یا در کف پا ایجاد می شوند.
میخچه اغلب با پینه اشتباه گرفته می شود، اما تفاوت های مهمی بین این دو وجود دارد. پینه ها به طور کلی بزرگتر و پهن تر هستند و در نواحی که بیشتر وزن را تحمل می کنند مانند پاشنه پا ایجاد می شوند. میخچه ها کوچک تر هستند و به دلیل فشاری که به لایه های عمیق تر پوست وارد می کنند، می توانند دردناک باشند.
انواع میخچه پا
میخچه ها بنا بر محل قرارگیری و شکل ظاهری می توانند به سه دسته تقسیم شوند. در ادامه به بررسی انواع میخچه و علائم هریک می پردازیم.
میخچه سفت (هلوما دوروم)
میخچه های سفت معمولا کوچک، متراکم و دایره ای شکل هستند. این نوع از میخچه معمولاً در برجستگی های استخوانی مانند بالای انگشتان پا یا لبه خارجی انگشت کوچک پا دیده می شوند. هلوما دوروم معمولاً به دلیل پوشیدن کفش های نامناسب یا راه رفتن غیر عادی که به قسمت های خاصی از پا فشار وارد می کند ایجاد می شود. میخچه های سفت اغلب دردناک هستند، به ویژه هنگامی که به آنها فشار وارد می شود.
میخچه نرم
مخچه های نرم سفید یا خاکستری رنگ هستند و دارای بافت نرم و لاستیکی می باشند. این نوع از میخچه معمولا بین انگشتان پا، به خصوص بین انگشتان چهارم و پنجم پا ایجاد می شوند. میخچه نرم به دلیل رطوبت و فشار ناشی از همپوشانی انگشتان پا ایجاد می شود. گاهی اوقات این نوع از میخچه نیز می تواند دردناک باشد و به دلیل اینکه در محیطی مرطوب ایجاد می شود می تواند عفونی شود.
میخچه بذری
این نوع از میخچه ها نیز بسیار ریز هستند و در کف پا، به ویژه پاشنه پا یافت می شوند. علت دقیق ایجاد این نوع از میخچه مشخص نیست اما تصور می شود به دلیل خشکی پوست یا مسدود شدن مجاری عرق به وجود می آید. میخچه بذری معمولا دردناک نیست اما در حین راه رفتن می تواند آزاردهنده باشد.
علت میخچه پا
شایع ترین علت ایجاد میخچه اصطکاک و فشار مکرر است که می تواند در نتیجه عوامل مختلفی ایجاد شود. برخی از علل رایج ایجاد میخچه شامل:
پوشیدن کفش های تنگ یا نامناسب
پوشیدن کفش های پاشنه بلند
جوراب نپوشیدن
ایستادن یا راه رفتن طولانی مدت
ابتلا به انحراف شست
ابتلا به ناهنجاری انگشت چکشی
کف پای صاف
ابتلا به خار استخوانی
پابرهنه راه رفتن مکرر
انجام ورزش های خاص مانند باله و دو
علائم میخچه پا
ظاهر میخچه ممکن است بسته به نوع و شدت آن متفاوت باشد، اما علائم رایج آن عبارتند از:
ضخیم شدن موضعی پوست
ایجاد برآمدگی
حساسیت یا درد زیر پوست
ناراحتی هنگام پوشیدن کفش
قرمزی یا التهاب در اطراف ناحیه آسیب دیده
خشک و پوسته پوسته شدن
در برخی موارد، میخچه می تواند عفونی شود، به خصوص میخچه های نرم. علائم عفونت میخچه شامل تورم، چرک و افزایش درد است.
تشخیص میخچه پا
تشخیص میخچه معمولاً ساده است و یک معاینه فیزیکی برای تشخیص آن کافی است. گاهی اوقات ممکن است میخچه با زگیل پا اشتباه گرفته باشد، زیرا از نظر ظاهری مقداری شبیه هستند، اما این دو شرایط کاملا متفاوت هستند. برای تشخیص تفاوت میخچه و زگیل پا کافی است که به شکل ظاهری این دو توجه کنید، میخچه ها معمولا پوست ضخیم و سخت دارند و دارای هسته مرکزی هستند، در حالی که زگیل های پا سطح زبر و دانه دار دارند و اغلب همراه با نقاط سیاه هستند. همچنین میخچه ها معمولا روی نواحی استخوانی یعنی انگشت ها یا کف پا ایجاد می شوند، اما زگیل ها می توانند در هر نقطه ای از پا ایجاد شوند، اما معمولا در کف پا تشکیل می شوند.
درمان میخچه پا
برای درمان میخچه پا روشهای متعددی وجود دارد. بسته به شدت و نوع میخچه روشهای درمان از خانگی تا جراحی می تواند متغیر باشد. در ادامه به بررسی روش های رایج درمان میخچه می پردازیم.
درمان خانگی میخچه پا
اکثر میخچه ها را می توان به طور موثر در خانه و با استفاده از چند روش ساده و تغییر در سبک زندگی درمان کرد. درمان میخچه پا در خانه شامل:
پاها را به مدت 10 تا 15 دقیقه در آب گرم و صابون قرار دهید. از سنگ پا یا سوهان پا استفاده کنید تا پوست ضخیم شده را به آرامی از بین ببرید. سپس با کرم حاوی اوره، اسید لاکتیک یا اسید سالیسیلیک پا را مرطوب کنید.
از پد یا چسب های میخچه استفاده کنید.
کفش های مناسب با پنجه پهن بپوشید.
داروی میخچه پا
داروهایی که برای درمان میخچه پا مورد استفاده قرار می گیرند معمولا حاوی اسید سالیسیلیک هستند که به لایه برداری از میخچه ها کمک می کند. می توان اسید سالیسیلیک را به تنهایی روی میخچه پا اعمال کرد. برای انجام این کار ابتدا پاهای خود را بشویید و میخچه را به مدت 10 تا 15 دقیقه در آب گرم خیس کنید تا نرم شود. سپس با استفاده از پنبه یا پد ماده را روی میخچه بمالید. بگذارید خشک شود و با بانداژ بپوشانید. بعد از 3 تا 5 روز، میخچه را دوباره خیس کنید و به آرامی با سنگ پا مالش دهید. این کار را برای 2 هفته ادامه دهید.
جراحی میخچه پا
عمل میخچه پا معمولا زمانی توصیه می شود که میخچه به دلیل ناهنجاری های ساختاری پا مانند انحراف شست یا خار استخوان ایجاد شده است، میخچه ها با وجود درمان های دیگر باز می گردند و درد یا زخم مداوم وجود دارد. گزینه های جراحی شامل:
تراشیدن یا برداشتن خار یا برجستگی استخوانی.
تنظیم مجدد انگشتان پا یا مفاصل (مانند انگشت چکشی).
معمولا این جراحی ها سرپایی هستند و توسط یک متخصص پا انجام می شوند.
عوارض میخچه پا
سوالی که بسیاری افراد مبتلا به میخچه پا می پرسند این است که آیا میخچه پا خطرناک است؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که در اغلب موارد میخچه های بی خطر هستند، اما گاهی ممکن است منجر به بروز عوارضی شوند، به ویژه در افرادی که به برخی بیماری های مزمن مبتلا هستند. عوارض میخچه می تواند شامل موارد زیر باشد:
عفونت، به خصوص در میخچه های نرم یا اگر میخچه به درستی درمان نشده باشد.
ایجاد زخم، به ویژه در افراد مبتلا به دیابت.
درد و اختلال در تحرک.
عود، به ویژه در صورت درمان نکردن علت اصلی ایجاد میخچه ها.
