درباره شقاق
پیش از بررسی مراقبتهای لازم بعد از عمل شقاق با این بیماری و درمان آن بیشتر آشنا میشویم. بیماری شقاق یا فیشر یکی از انواع بیماری های مقعدی است، این عارضه که به عنوان زخم شقاق نیز شناخته می شود موجب بروز زخمی عمیق و دردناک در دیواره مقعد می گردد. شقاق در اثر اعمال فشار به مقعد ایجاد می شود و می تواند تا عضله مقعدی نیز امتداد یابد. درمان شقاق اهمیت زیادی دارد زیرا در صورت بی توجهی زخم عفونی شده و روند درمان آن پیچیده تر می شود.
اسفنکتروتومی شقاق یکی از روش های عمل شقاق است، اسفنکتروتومی شامل ایجاد برشی کوچک در عضله دریچه داخلی مقعد است. هدف از این درمان کاهش فشار داخل این عضله است. این روش جراحی تحت بیهوشی عمومی و به دو روش باز و بسته انجام می شود. میزان اثرگذاری این درمان بسته به میزان پیشرفت بیماری، علت اصلی بروز شقاق، تخصص و مهارت پزشک تعیین می شود.
مراقبتهای بعد از عمل جراحی فیشر
بهبودی کامل پس از ترخیص از بیمارستان پس از عمل شقاق مقعدی حدود سه هقته طول می کشد. پایبند ماندن به مراقبتهای بعد از عمل فیشر بسیار مهم است زیرا میتواند به بهبود سریع تر کمک کرده و از بروز عوارض بعد از جراحی فیشر جلوگیری کند. مراقبتهای بعد از عمل شقاق عبارتند از:
دوش نگرفتن در روز عمل شقاق و موکول کردن آن به روز بعد از عمل
اجتناب از مالش محل عمل در حین استحمام
برای جلوگیری از یبوست بعد از عمل شقاق از یک رژیم غذایی متعادل و غنی از فیبر استفاده کنید و استفاده از ملین ها در صورت تجویز پزشک
اجتناب از نشستن طولانی مدت روی توالات زیرا می تواد بر زخم جراحی فشار وارد کرده و منجر به خونریزی شود
از استفاده از کرم یا پماد روی زخم شقاق خودداری کرده
خودداری از بلند کردن اجسام سنگین زیرا ممکن است منجر به پارگی شود و بهبود را به تاخیر بیندازد
حمام سیتز برای رعایت بهداشت و کاهش ناراحتی بعد از عمل
استفاده از بالشتک های دونات شکل برای کاهش از فشار و درد ناحیه عمل
مصرف آب زیاد برای نرم کردن مدفوع و جلوگیری از یبوست
رعایت بهداشت مقعد با تعویض مرتب پانسمان و شستشوی کامل بعد از هر اجابت مزاج
درد بعد از عمل شقاق
درد بعد از عمل شقاق بسیار طبیعی است، این درد تا چند روز بعد از جراحی ادامه خواهد داشت. در اغلب موارد برای برطرف کردن درد بعد از عمل شقاق پزشک مسکن های بدون نسخه ای مانند استامینوفن و ایبوپروفن را تجویز می کند که باید طبق دستور مصرف شوند. همچنین میتوان در کنار مصرف داروها و مسکن های که پزشک توصیه کرده از کمپرس سرد به منظور کاهش درد استفاده نمود. ولی هرگز یخ را مستقیماً بر روی ناحیه عمل قرار ندهید، بلکه آن را بعد از قرار دادن در کیسه فریزر در حوله بپیچید و بر روی موضع مورد نظر قرار دهید.
خونریزی بعد از عمل شقاق
داشتن مقدار کمی خونریزی بعد از جراحی، به خصوص پس از مدفوع، طبیعی است. ممکن است بعد از پاک کردن، متوجه خون روی دستمال کاغذی شوید. خونریزی بعد از عمل شقاق با گذشت زمان بهبود می یابد.در صورتی که خونریزی مداوم از زخم خود دارید باید به پزشک مراجعه کنید.
پانسمان بعد از عمل شقاق
بعد از عمل شقاق ممکن است روی جای زخم پانسمان باشد که روز بعد از جراحی می توانید آن را در حمام بردارید (با توصیه پزشک). ممکن است برای برداشتن پانسمان نیاز باشد تا آن را به آرامی بکشید. این امر میتواند منجر به خونریزی زخم شود که طبیعی است و جای نگرانی ندارد مگر اینکه خونریزی خیلی شدید باشد و متوقف نشود.
دستشویی بعد از عمل شقاق
بعد از عمل شقاق مقعدی بیمار باید بتواند به طور طبیعی مدفوع کند. جلوگیری از یبوست بعد از عمل شقاق بسیار مهم است به همین دلیل توصیه می شود در رژیم غذایی خود مصرف فیبر و نوشیدن زیاد آب را در طول روز قرار دهید. همچنین ممکن است پزشک برای جلوگیری از یبوست بعد از عمل شقاق مصرف ملین ها را توصیه کند. شستشوی تمیز مقعد بعد از عمل شقاق با آب و بدون استفاده از صابون ها معطر نیز از نکاتی است که حتما باید به آن دقت شود.
ترشحات بعد از عمل شقاق
بعد از عمل شقاق تجربه ترشحات مقعدی طبیعی است. علت ترشح بهبود ناحیه است. مدت زمان ترشح بعد از عمل شقاق برای هر فرد متفاوت است و ممکن است چند روز تا چند هفته بعد از عمل ادامه داشته باشد.
ورزش بعد از عمل شقاق
ورزش از مواردی است که می تواند بعد از عمل شقاق به درمان سریع تر آن کمک نماید. انجام ورزش می توان با افزایش گردش خون در این ناحیه سبب بهبودی سریع تر آن گردد. ولی برای این منظور از انجام ورزش های سنگین بپرهیزید و به جای آن از ورزشهای سبک نظیر پیاده روی و شنا کمک بگیرید.
چند روز بعد از عمل شقاق میتوان به فعالیت های روزمره بازگشت؟
اکثر افراد 1 تا 2 هفته پس از جراحی شقاق می توانند به سر کار و روال عادی زندگی خود برگردند. احتمالا حدود 6 هفته طول می کشد تا مقعد به طور کامل بهبود یابد. اکثر افراد بدون تجربه هیچ گونه عوارضی بهبود پیدا میکنند.
آیا عود شقاق بعد از عمل ممکن است؟
جراحی شقاق تا حد زیادی در درمان آن موفق عمل میکند و شقاق بسیاری از افراد را به طور دائم درمان می کند. اما در برخی از افراد ممکن است شقاق درمان نشود و یا بعد از بهبود عود کند. در اغلب موارد علت عود شقاق درمان شده اجابت مزاج سخت است. به همین دلیل سبک زندگی سالم و داشتن رژیم غذایی غنی از فیبر حتی بعد از عمل شقاق از اهمیت بسیاری برخوردار است.
علائم هشدار دهنده بعد از عمل شقاق
بعد از عمل اسفنکترو تومی شقاق در صورت مشاهده هر یک از این علائم با پزشک خود مشورت نمایید:
درد ناگهانی در شکم یا قفسه سینه
تورم پاها
خونریزی شدید
التهاب شدید مقعد
تب
درد شدید مقعد که با مصرف مسکن نیز بهبود نیابد.