امروزه، بسیاری از افراد برای مقابله با خستگی و افزایش تمرکز خود، به نوشیدنی هایی نظیر قهوه و نوشابه های انرژی زا روی می آورند. هر دوی این نوشیدنی ها دارای مقادیر قابل توجهی کافئین هستند؛ ماده ای که به عنوان یک محرک قوی سیستم عصبی مرکزی شناخته می شود. اما آیا مصرف همزمان این دو نوشیدنی مجاز است؟ آیا این کار می تواند خطراتی برای سلامت داشته باشد یا اینکه تأثیرات آن ها صرفاً تقویت کننده و مفید است؟ در این مقاله قصد داریم به این موضوع که آیا میتوان نوشابه انرژی زا و قهوه را با هم خورد و همچنین قهوه با انرژی زا چه عوارضی دارد پرداخته ایم.
نگاهی به ترکیبات قهوه و نوشابه انرژی زا
قهوه
قهوه یکی از محبوب‌ترین نوشیدنی‌های دنیا است که از دانه‌های بوداده گیاه قهوه تهیه میشود. مهم‌ترین ترکیب فعال در قهوه، کافئین است. هر فنجان قهوه (حدود ۲۴۰ میلی‌لیتر) معمولاً بین ۹۵ تا ۲۰۰ میلی‌گرم کافئین دارد. همچنین قهوه حاوی آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند کلروژنیک اسید، و مواد معدنی مثل منیزیم و پتاسیم نیز هست.
همچنین بخوانید: دستگاه رست قهوه چیست
نوشابه انرژی‌زا
نوشابه‌های انرژی‌زا ترکیبی از کافئین، قند، تورین، ویتامین‌های گروه B و گاهی گیاهان محرک مثل جینسینگ هستند. مقدار کافئین در یک قوطی ۲۵۰ میلی‌لیتری نوشابه انرژی‌زا معمولاً بین ۸۰ تا ۱۶۰ میلی‌گرم است. همچنین برخی برندها حاوی مقادیر بالای قند هستند (۲۰ تا ۳۰ گرم در هر وعده)، که می‌تواند به‌سرعت انرژی بدن را بالا ببرد، ولی پس از آن احساس خستگی و افت انرژی را ایجاد کند.
تأثیر مصرف همزمان قهوه و نوشابه انرژی‌زا
مصرف همزمان قهوه و نوشابه انرژی‌زا باعث ورود مقدار زیادی کافئین به بدن میشود. اگرچه برخی افراد ممکن است به‌خاطر عادت مصرف بالا، تحمل بیشتری نسبت به کافئین داشته باشند، اما مصرف بیش از حد این ماده می‌تواند عوارضی جدی به همراه داشته باشد.
همچنین بخوانید: آموزش کیک خامه ای با تزیین فوندانت
عوارض احتمالی کافئین زیاد
افزایش ضربان قلب
دوز بالای کافئین ممکن است باعث تپش قلب، بی‌نظمی در ریتم قلب و حتی آریتمی شود.
افزایش فشار خون
کافئین باعث تنگ شدن عروق خونی و در نتیجه افزایش فشار خون میشود.
بی خوابی و اضطراب
مصرف زیاد کافئین در طول روز، مخصوصاً در ساعات پایانی، می‌تواند باعث بی‌خوابی، عصبانیت و اضطراب شود.
وابستگی به کافئین
بدن در طول زمان نسبت به کافئین مقاومت پیدا می‌کند و فرد نیاز به مصرف بیشتر برای تجربه اثرات قبلی دارد.
مشکلات گوارشی
کافئین بالا می‌تواند اسید معده را افزایش دهد و به سوزش سردل و مشکلات گوارشی منجر شود.
همچنین بخوانید: معرفی شغل کافی شاپ
ترکیب قهوه و نوشابه انرژی‌زا در عملکرد مغز
هر دو نوشیدنی باعث افزایش هوشیاری، تمرکز و کاهش احساس خستگی می‌شوند، اما این تأثیرات کوتاه‌مدت هستند. ترکیب این دو می‌تواند قدرت تحریک سیستم عصبی را افزایش دهد، اما در عین حال باعث بروز علائم عصبی مثل لرزش دست، اضطراب و حتی حالت تهوع شود. از آنجا که هر فرد حساسیت متفاوتی به کافئین دارد، واکنش‌ها میتوانند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشند.
مصرف همزمان برای ورزشکاران یا دانشجویان
برخی ورزشکاران یا دانشجویان برای بهبود عملکرد بدنی یا ذهنی خود، به ترکیب قهوه و نوشابه انرژی‌زا روی می‌آورند. با اینکه ممکن است در کوتاه‌مدت تمرکز و انرژی را افزایش دهد، اما خطرات آن بیشتر از مزایایش است.
در ورزش
مصرف زیاد کافئین قبل از تمرین ممکن است باعث کم‌آبی بدن، افزایش ضربان قلب و خستگی زودرس شود. به‌علاوه ترکیب با قند بالا در نوشابه‌های انرژی‌زا ممکن است باعث نوسانات قند خون شود که برای عملکرد ورزشی پایدار مفید نیست.
در مطالعه و تمرکز
در مطالعات طولانی‌مدت، مصرف پی‌درپی قهوه و نوشابه انرژی‌زا باعث بروز خستگی مزمن، عدم تمرکز، تحریک‌پذیری و حتی افسردگی خفیف میشود.
مصرف ایمن کافئین چقدر است؟
سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) حداکثر مصرف کافئین روزانه برای بزرگسالان سالم را ۴۰۰ میلی‌گرم در روز می‌داند. این معادل حدود چهار فنجان قهوه یا دو قوطی نوشابه انرژی‌زاست. اگر هر دو نوشیدنی را با هم مصرف کنید، ممکن است بدون آگاهی از مرز مجاز، به‌راحتی از این حد عبور کنید.
نمونه‌ای از مصرف روزانه خطرناک
• یک فنجان قهوه = ۱۲۰ میلی‌گرم
• یک قوطی نوشابه انرژی‌زا = ۱۵۰ میلی‌گرم
• مجموع = ۲۷۰ میلی‌گرم
اگر این مقدار در چند وعده تکرار شود، خطر عبور از حد مجاز وجود دارد.
توصیه‌های ایمنی
از برچسب محصول آگاه باشید: همیشه میزان کافئین روی نوشیدنی را بررسی کنید.
از ترکیب پرهیز کنید: اگر قهوه نوشیده‌اید، از مصرف همزمان نوشابه انرژی‌زا خودداری کنید.
به بدن خود گوش دهید: اگر علائمی مثل لرزش، تپش قلب یا بی‌خوابی را تجربه می‌کنید، کافئین مصرفی را کاهش دهید.
از جایگزین‌ها استفاده کنید: چای سبز، نوشیدنی‌های بدون قند یا آب لیمو میتوانند گزینه‌های مناسبی برای افزایش انرژی باشند.
نتیجه‌گیری
در نهایت باید گفت که مصرف همزمان قهوه و نوشابه انرژی‌زا توصیه نمی‌شود، به‌خصوص اگر به کافئین حساس باشید یا بیماری‌های قلبی، فشار خون بالا یا اختلالات عصبی داشته باشید. اگرچه هر دو نوشیدنی به‌طور جداگانه در مقادیر متعادل میتوانند بخشی از رژیم روزانه باشند، اما ترکیب آن‌ها به‌طور جدی می‌تواند سلامت فرد را به خطر بیندازد. آگاهی از ترکیبات، دوز مجاز و گوش دادن به نشانه‌های بدن، کلید مصرف ایمن نوشیدنی‌های محرک است.
