سندرم دفع سخت مدفوع چیست؟
سندرم دفع سخت مدفوع منجر به ایجاد مشکل در اجابت مزاج می شود می شود. افراد مبتلا به این سندرم احساس می کنند که وقتی نیاز به دفع دارند نمی توانند آن را انجام دهند، به اندازه کافی مدفوع نمی کنند یا دفع مدفوع آنها ناقص است. آنها با یبوست سر و کار دارند و گاهی اوقات از بی اختیاری مدفوع رنج می برند. این افراد زمان زیادی را در توالت می گذرانند تا بتوانند مدفوع کنند. با گذشت زمان، فشار بیش از حد و دفع مدفوع سفت می تواند عضلات و اعصاب درگیر را بدتر کند و منجر به تشدید این سندرم شود.
علت سندرم دفع سخت مدفوع
سندرم دفع سخت مدفوع علل متفاوتی دارد. این علل معمولا با اختلالات ساختاری و اختلالات عملکردی یا هر دوی آنها مرتبط هستند. برخی از شایع ترین علل سندرم دفع سخت مدفوع عبارتند از:
اختلالات ساختاری مانند رکتوسل، انواژیناسیون مخاطی رکتوم، سندرم زخم رکتوم منفرد، انتروسل و فتق پرینه
اختلالات عملکردی مانند اجابت مزاج دیس سینرژیک، حساسیت کم رکتوم و اختلالات روانی (مانند اضطراب، افسردگی، فوبیا، اختلال وسواس فکری اجباری و اختلالات خوردن)
علاوه بر موارد بالا برخی عوامل می توانند خطر ابتلا به سندرم دفع سخت مدفوع را افزایش دهند، از جمله بارداری، زایمان، جراحی در ناحیه لگن، آسیب تروماتیک یا سوء استفاده.
علائم سندرم دفع سخت مدفوع
سندرم دفع سخت مدفوع معمولا منجر به ایجاد مشکل در اجابت مزاج می شود و شایع ترین نشانه آن یبوست است. برخی از علائم رایج سندرم دفع سخت مدفوع عبارتند از:
زور زدن همراه با اجابت مزاج
احساس تخلیه ناقص
تکه تکه شدن مدفوع
سنگینی لگن
بی اختیاری مدفوع
صرف زمان بیش از حد در توالت
درد زیر شکم
مدفوع کوچک و سفت
درد در حین اجابت مزاج
تورم یا التهاب رکتوم
حالت تهوع و بی اشتهایی
تشخیص سندرم دفع سخت مدفوع
تشخیص سندرم دفع سخت مدفوع در اغلب موارد بر اساس ارزیابی دقیق تاریخچه بالینی بیمار و استفاده از برخی تکنیک های تصویربرداری انجام می شود. برخی از آزمایش هایی که ممکن است برای تشخیص این سندرم استفاده شوند عبارتند از:
آزمون رکتوم دیجیتال
دفکوگرافی
کولونوسکوپی
مانومتری آنورکتال
الکترومیوگرافی
سونوگرافی پرینه
فلوروسکوپی
ام آر آی
درمان سندرم دفع سخت مدفوع
برای درمان سندرم دفع سخت مدفوع روشهای متنوعی وجود دارد، از جمله روشهای خانگی و در موارد شدیدتر جراحی. در ادامه به بررسی روشهای موجود برای درمان سندرم دفع سخت مدفوع می پردازیم.
درمان خانگی سندرم دفع سخت مدفوع
از آنجایی که علل سندرم دفع سخت مدفوع پیچیده هستند و عوامل زیادی در آن دخیل می باشند، معمولا برای درمان این سندرم استفاده از روشهای محافظه کارانه مانند تغییر در سبک زندگی و روشهای خانگی توصیه می شود. برخی از درمان های خانگی سندرم دفع سخت مدفوع عبارتند از:
افزایش مصرف آب
رژیم غذایی غنی از فیبر
استفاده از نرم کننده یا ملین مدفوع
تمرینات کف لگن
یکی از مهمترین درمان های خانگی می توان برای سندرم دفع مدفوع سخت استفاده کرد مصرف غذاهای غنی از فیبر می باشد، زیرا این دسته از غذاها بر قوام مدفوع تاثیر می گذارند و به بهبود هضم غذا نیز کمک می کنند. همچنین نوشیدن آب فراوان می تواند باعث نرم شدن مدفوع و راحت تر خارج شدن آن از بدن شود.
جراحی برای درمان سندرم دفع سخت مدفوع
در صورتی که درمان محافظه کارانه با استفاده از روشهای خانگی شکست خورده و عامل ایجاد این سندرم اختلالات ساختاری مانند در برخی موارد رکتوسل، انسداد رکتوم، یا انواژیناسیون باشد، برای درمان سندرم دفع سخت مدفوع نیاز به مداخلات می باشد. برخی از جراحی هایی که ممکن است در درمان این سندرم مورد استفاده قرار بگیرند عبارتند از:
رکتوپکسی شکمی برای درمان پرولاپس رکتوم
جراحی رزکسیون رکتوم با استاپلر از راه آنال
ترمیم رکتوسل
تحریک عصب ساکرال
كولکتومی توتال
عوارض سندرم دفع سخت مدفوع
اگر سندرم دفع سخت مدفوع به خوبی درمان و مدیریت نشده و برای مدت طولانی ادامه پیدا کند، می تواند منجر به بروز برخی از عوارض جانبی ناشی از زور زدن زیاد برای دفع مدفوع و نشستن طولانی مدت در دستشویی برای اجابت مزاج شود. برخی از عوارض سندرم دفع سخت مدفوع عبارتند از:
شقاق (فیشر)
مگاکولون (بزرگ شدن غیر عادی روده بزرگ)
بواسیر (هموروئید)
یبوست مزمن (طولانی مدت)
افتادگی راست روده (پرولاپس رکتوم)
رکتوسل
نتیجه گیری
سندرم دفع سخت مدفوع یک مشکل فوری است، اما معمولا تشخیص علت ایجاد آن دشوار است. درمان های محافظه کارانه در 30% افراد منجر به بهبود علائم می شوند. ایجاد تغییرات در سبک زندگی و درمان های خانگی مانند ملین ها و تنقیه ممکن است به مدت طولانی مورد نیاز باشد، اما استفاده از آنها می تواند منجر به بهبود شود. استفاده از جراحی برای درمان این بیماری زمانی توصیه می شود که با سایر روشها بهبود حاصل نشود و بیماری های زمینه ای دیگری در ایجاد سندرم دفع سخت مدفوع دخیل باشند.
