مطالعهی کتاب، بهویژه آثاری که زمانی یا همچنان در برخی نقاط جهان ممنوع بودهاند، همواره جذابیت خاصی دارد. این مجموعه شامل ۲۰ کتاب ممنوعه با مضامین تاریخی، فلسفی، سیاسی و اجتماعی است که در دورههای مختلف در کشورهای گوناگون با محدودیت انتشار مواجه شدهاند. دلایل این ممنوعیتها متفاوت بوده است؛ برخی از این آثار بهدلیل ملاحظات سیاسی و برخی دیگر بهخاطر محتوای بحثبرانگیزشان مورد سانسور قرار گرفتهاند.
لیست کتابهای موجود در این مجموعه:
- انسان خداگونه
- پرتقال کوکی (آنتونی برجس)
- پرواز بر فراز آشیانه فاخته (معروف به دیوانه از قفس پرید)
- دایی جان ناپلئون
- در غرب خبری نیست
- دکتر ژیواگو
- دنیای قشنگ نو
- دو قرن سکوت
- رستاخیز مردگان (نسخه اصلی به همراه تصاویر و ترجمه فارسی)
- رمز داوینچی (داوینچی کد)
- سال بلوا (عباس معروفی)
- سلاخ خانه شماره ۵
- سنگ صبور (صادق چوبک)
- فارنهایت ۴۵۱
- کلید گمشده حضرت سلیمان (کلید کوچکتر سلیمان)
- کیمیاگر (پائولو کوئیلو)
- ماشاالله خان در بارگاه هارون الرشید
- مزرعه حیوانات
- مسخ (فرانتس کافکا)
- ناتور دشت
توضیحاتی دربارهی برخی از کتابها:
انسان خداگونه: این کتاب نوشتهی یووال نوح هراری، نویسندهی کتاب پرفروش «انسان خردمند»، به بررسی تاریخ مختصر آینده میپردازد. هراری در این اثر به تلاش انسانها در قرن بیست و یکم برای تبدیل شدن به خدا، غلبه بر مرگ و پیری و خلق موجودات زنده بر اساس خواستههای خودشان اشاره میکند و همچنین از شکلگیری طبقهای بیخاصیت متشکل از میلیاردها انسان سخن میگوید.
پرتقال کوکی: این رمان داستان نوجوانی به نام الکس را روایت میکند که از خشونت و آزار دیگران لذت میبرد. پس از دستگیری، او با روش درمانی جدیدی برای کنترل خشونت مواجه میشود که خود نوعی شکنجهی روحی است. این کتاب بهدلیل پرداختن به خشونت، مسائل جنسی و زبان تندش، در برخی از ایالتهای آمریکا تا اواخر دهه ۱۹۸۰ ممنوع بود.
پرواز بر فراز آشیانه فاخته (دیوانه از قفس پرید): این رمان نوشتهی کن کیسی، داستان مردی را روایت میکند که برای فرار از مجازات زندان، خود را به دیوانگی میزند و به یک بیمارستان روانی منتقل میشود. او در آنجا با وضعیتی به مراتب بدتر از زندان روبرو میشود. این کتاب نگاهی انتقادی به ساختارهای قدرت در سازمانها دارد و در دهههای ۷۰ و ۸۰ میلادی بهدلایلی مانند «فاسد کردن جوانان»، «ترویج ابتذال»، «خشونت بیش از حد» و «ضدفرهنگ بودن» ممنوع شد.
دایی جان ناپلئون: این اثر ایرج پزشکزاد با خلق شخصیتهایی متنوع از طبقات مختلف جامعه، داستانی جذاب را خلق کرده است. شخصیتپردازی دقیق و ساختار منسجم داستان، آن را باورپذیر و دلنشین ساخته است. پزشکزاد در این کتاب ضمن تصویری انتقادی از جامعهی ایرانی، انعطاف و شادابی آن را نیز به خوبی نشان میدهد. این کتاب تا سالها پس از انقلاب در ایران ممنوع بود.