زگیل تناسلی چیست؟
زگیل تناسلی نوعی عفونت مقاربتی است. زگیل تناسلی از طریق رابطه جنسی واژینال، مقعدی یا دهانی به دیگران منتقل می شود. بر حسب وضعیت سیستم ایمنی بدن پس از گذشت زمان (معمولا 3 ماه) زگیل هایی کوچک و متراکم در نقاط مختلف مقعد و دستگاه تناسلی فرد ظاهر می شوند.
آسیب پذیری مردان و زنان در برابر این عفونت به یک میزان است و احتمال شیوع این بیماری حتی در کودکان زیر 3 سال هم وجود دارد.
علت زگیل تناسلی
عامل اصلی بیماری زگیل تناسلی ویروسی به نام HPV یا ویروس پاپیلومای انسانی است. این ویروس در اثر تماس مستقیم پوست با پوست فرد آلوده و معمولا از طریق روابط جنسی بین افراد منتقل می شود. تاکنون بیش از 100 تیپ مختلف از این ویروس شناسایی شده اند که هر کدام از این تیپ ها عملکرد ها و رفتارهای متفاوتی از خود نشان می دهند. تیپ های پرخطر می توانند سلول های سرطانی به وجود بیاورند.
با آغاز فعالیت های جنسی احتمال ابتلا به این ویروس نیز افزایش پیدا می کند. به همین دلیل بهتر است با آغاز برقراری رابطه جنسی برای محافظت در مقابل ابتلا به آن واکسن تزریق شود. بهترین زمان برای واکسیناسیون اچ پی وی (واکسن گارداسیل) بین سنین 12 الی 27 سال است.
راه های انتقال زگیل تناسلی
ویروس اچ پی وی که عامل ایجاد زگیل های تناسلی می تواند به چندین روش از فردی به فرد دیگر منتقل شود. راه های انتقال زگیل تناسلی عبارتند از:
هرگونه رابطه جنسی واژینال و مقعدی.
لمس ناحیه تناسلی (تماس پوست با پوست بدون انزال).
برقراری رابطه جنسی دهانی با فرد مبتلا.
علائم زگیل تناسلی
ظاهر زگیل های تناسلی کاملا مشابه با زگیل های معمولی است. با این تفاوت که محل ایجاد آنها در ناحیه تناسلی و مقعد است. از مهم ترین علائم زگیل تناسلی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
احساس سوزش و خارش در ناحیه زگیل ها
وجود زائده های گوشتی، سفت و توپر برجسته در اطراف ناحیه تناسلی و مقعد
ظاهر شدن برجستگی های تناسلی تیره تر یا روشن تر از پوست
برجستگی هایی به شکل تک زگیل های بسیار ریز و در مواقعی خوشه ای و متراکم
وجود رطوبت در محل زگیل ها که می تواند در لباس احساس شود
خونریزی خفیف به ویژه با رابطه جنسی
از کجا بفهمیم زگیل تناسلی داریم؟ (تشخیص زگیل تناسلی)
زگیل های تناسلی ظاهر کاملا مشخصی دارند. پزشک زگیل تناسلی با انجام یک معاینه ظاهری روتین به راحتی می تواند آنها را تشخیص دهد. تشخیص این بیماری حتی توسط خود فرد هم امکان پذیر است. برای این کار باید ناحیه تناسلی، مقعد، دهان و اطراف لب ها را برای پیدا کرد زائده ها بررسی کرد. در برخی از موارد پزشک علاوه بر معاینه فیزیکی از آزمایش ها نیز استفاده می کند. آزمایش های رایج برای تشخیص زگیل تناسلی را در ادامه بررسی می کنیم.
تست پاپ اسمیر
پاپ اسمیر یک آزمایش مختص به زنان است. این آزمایش می تواند به تشخیص هرگونه تغییرات غیرطبیعی واژن و دهانه رحم که ناشی از زگیل تناسلی است کمک کند. در طی این تست، دستگاهی به نام اسپکولوم واژن را باز نگه می دارد و با استفاده از یک ابزار از سلول های دهانه رحم نمونه برداری می شود. همچنین انجام منظم آزمایش پاپ اسمیر برای زنان بسیار مهم است زیرا علاوه بر زگیل تناسلی می تواند سرطان و سایر عفونت های ناحیه واژن را تشخیص دهد.
PCR
تست PCR یکی از دقیق ترین روشها برای تشخیص زگیل تناسلی محسوب می شود. در این روش از خون، بزاق، مخاط یا بافت نمونه برداری می شود. این موارد دارای DNA فرد می باشند و از این طریق زگیل تناسلی تشخیص داده می شود. توجه داشته باشید که این روش ها فقط به منظور ارزیابی وجود زگیل تناسلی انجام می شود. اما ویروس HPV شامل بیش از 100 تیپ گوناگون است که برای تشخیص نوع آن باید از آزمایش خونی به نام تست HPV کمک گرفت.
انواع زگیل تناسلی
ویروس عامل این عارضه بیش از 100 تیپ مختلف دارد که هرکدام توسط شماره ای مشخص شناسایی می شوند. به طور کلی زگیل های تناسلی به دو دسته پر خطر و کم خطر تقسیم می شوند. شکل ظاهری زگیل ها در هر دو این موارد به یک شکل است. رفتارهای هر تیپ متفاوت بوده و می تواند از زگیلی ساده تا سرطان های کشنده ای مانند سرطان رحم تغییر کند.
زگیل های تناسلی پرخطر
زگیل های تناسلی پرخطر در اثر تیپ هایی از ویروس HPV ایجاد می شوند که می توانند علاوه بر ایجاد زائده های تناسلی در به وجود آمدن نوع خاصی از سرطان ها در زنان و مردان نقش مهمی داشته باشند. مطالعات نشان داده که میان تمامی تیپ های این ویروس، 14 تیپ خطرناک وجود دارد که در مرحله اول به شکل زگیل های تناسلی خود را نشان می دهند اما پس از مدتی شخص در معرض ابتلا به سرطان های زیر قرار می گیرد:
سرطان واژن
سرطان دهانه رحم
سرطان دهانه واژن
سرطان مقعد
سرطان آلت تناسلی در مردان
سرطان حنجره
سرطان لوزه
سرطان زبان
سرطان دهان
زگیل های تناسلی کم خطر
زگیل های تناسلی کم خطر شامل 12 تیپ مختلف هستند که فقط باعث ایجاد زائده هایی در مناطق مخاطی بدن از جمله دستگاه تناسلی و مقعد می شوند. برخلاف زگیل های تناسلی پرخطر این تیپ ها خطر ابتلا به سرطان را به همراه ندارند و فقط زائده هایی در شکل و اندازه های متفاوت در ناحیه تناسلی، مقعد و دهان ایجاد می نماید. این تیپ ها توسط واکسن کاملا قابل کنترل و پیشگیری هستند و اگر هم بر روی پوست ایجاد شوند درد و خونریزی نخواهند داشت و پس از گذشت 18 الی 24 ماه خود به خود از سطح پوست ناپدید خواهند شد.
زگیل تناسلی زنان
علائم زگیل تناسلی در زنان تفاوت خاصی ندارد فقط در محل های زیر قابل رویت می باشند:
اطراف مقعد
اطراف ناحیه تناسلی از جمله مهبل، واژن، دهانه واژن و دهانه رحم
اطراف لب، دهان، زبان و گلو
اگر زگیل های تناسلی در نواحی داخلی دستگاه تناسلی به وجود بیایند امکان درد و خونریزی واژینال بعد از رابطه جنسی و تخلیه واژن وجود دارد. با مشاهده این علائم باید سریعاً به دکتر زگیل تناسلی زنان یا متخصص زنان برای تشخیص و انجام تست پاپ اسمیر مراجعه نمایید.
زگیل تناسلی مردان
علائم این زگیل ها در مردان هیچ گونه تفاوتی ندارد و در نقاط زیر قابل مشاهده است:
اطراف مقعد
کیسه بیضه ها
ران و کشاله ران
طول ناحیه تناسلی
درمان زگیل تناسلی
روش های متعددی برای درمان زگیل تناسلی وجود دارد. درمان هایی که برخی پایه ی پزشکی دارند و برخی دیگر برگرفته از نسخه های طب سنتی هستند. ولی در میان همه آنها بهترین و سریع ترین روش درمان استفاده از روش لیزردرمانی است. روشی ایمن و بی خطر که در کوتاه ترین مدت و سریع ترین زمان ممکن می تواند این بیماری را به طور کامل از بین ببرد و بدون امکان بازگشت زگیل ها به عنوان یک خط درمان موثر در این زمینه به حساب می آید. همچنین هزینه لیزر زگیل تناسلی در مقایسه با روش های دیگر مثل کرایو تراپی یا فریز و یا جراحی بسیار مقرون به صرفه تر می باشد.
درمان خانگی زگیل تناسلی
در کتب طب سنتی برای درمان این بیماری درمان های خانگی متعددی وجود دارد. میزان اثربخشی هر یک از این روش های درمانی با یکدیگر متفاوت است و در کل نمی توان آنها را به طور 100 درصد تایید کرد از این رو به عنوان درمان قطعی به شمار نمی آیند ولی برخی از آنها در کاهش علائم و نشانه های این عارضه تاثیر دارند. از جمله مهم ترین درمان های خانگی برای زگیل تناسلی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
روغن درخت چای
سیر
پیاز
آلوئه ورا
سرکه سیب
ریشه شیرین بیان
جوش شیرین
زردچوبه
درمان پزشکی زگیل تناسلی (درمان قطعی)
برای آغاز درمان زگیل های تناسلی ابتدا شکل، اندازه و محل آنها به طور کامل مورد ارزیابی پزشک قرار می گیرد. درمان های پزشکی نسبت به سایر روش ها از جمله درمان های خانگی از اثربخشی بالاتری برخوردار هستند. برای درمان پزشکی روش های متعددی وجود دارد که از میان همه آنها لیزر درمانی به عنوان یک روش کم خطر و کم عارضه برای درمان قطعی این بیماری شناخته شده است. برخی از روشهای درمان زگیل تناسلی عبارتند از:
کرایو زگیل تناسلی یا سرما درمانی که با استفاده از ماده خنک کننده (معمولا نیتروژن) انجام می شود.
داروهای موضعی که به شکل محلول ها و قطره هایی همچون پودوفیلوکس وجود دارد.
عمل جراحی زگیل تناسلی که با بریدن زائده ها انجام می شود.
الکتروکوتریزاسیون که به وسیله نیروی جریان برق اقدام به سوزاندن زائده های گوشتی می کند.
لیزر درمانی که با استفاده از تاباندن پرتوهای اشعه لیزر بر روی زگیل ها صورت می پذیرد.
لیزر درمانی به علت اینکه کمترین میزان سوزش، درد و خونریزی را به همراه دارد و کمترین میزان عوارض را از خود به جای می گذارد بهترین گزینه برای افرادی است که به سایر درمان ها پاسخ کافی نداده اند یا در شرایط خاصی مانند داشتن زگیل تناسلی در بارداری به سر می برند. مزیت اصلی این روش در این است که در لیزر درمانی هیچ از چاقو و تیغ جراحی استفاده نمی شود و همه چیز به وسیله قدرت اشعه لیزر انجام می شود. دقت این روش به قدری بالاست که هیچگونه آسیبی به بافت های سالم نخواهد رسید و فقط بافت های آسیب دیده هدف قرار می گیرند. همچنین به علت قدرت بالای نفوذ، اشعه لیزر می تواند به عمیق ترین بافت های بدن نفوذ کرده و این بیماری را به طور کامل ریشه کن کند.
بر اساس مطالعات صورت گرفته میزان موفقیت لیزر درمانی نسبت به سایر روش های درمانی مثل کرایوتراپی در پاکسازی کامل این عارضه در جلسه اول بدون عود مجدد حدود 2 برابر موثرتر شناخته شد.
