علم رمل یکی از شاخه‌های کهن علوم غریبه است که به پیش‌بینی آینده و پاسخگویی به سؤالات از طریق اشکال و نمادهای خاص می‌پردازد. رمل در لغت به معنای ریگ یا ماسه است و وجه تسمیه آن به این دلیل است که در گذشته برای اجرای این علم از ریگ یا ماسه استفاده می‌شد.
تاریخچه علم رمل
تاریخچه دقیقی از پیدایش علم رمل در دست نیست، اما برخی منابع آن را به پیامبران الهی مانند حضرت آدم، شیث، ادریس، لقمان، شعیا، ارمیا و دانیال نسبت می‌دهند. گفته می‌شود که دانیال نبی این علم را از جبرئیل آموخت و به همین دلیل به علم رمل شهرت یافته است.
علم رمل در طول تاریخ توسط دانشمندان و حکمای بسیاری مورد توجه قرار گرفته و کتاب‌های متعددی در این زمینه نوشته شده است. از جمله مهم‌ترین این کتاب‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- الفصل فی اصول علم الرمل اثر محمد زناتی
- کفایه الرمل
- رمل کبار
- طریق الرمل کشوری
- نادرالرمل (مستطاب سرخاب رمل)
- سرخاب رمل
- رمل نصر بروجردی
- مقاصد الرمل
اصول علم رمل
علم رمل بر اساس اشکال و نمادهای خاصی استوار است که هر کدام معنا و مفهوم خاصی دارند. این اشکال از طریق ریختن ریگ یا ماسه به صورت تصادفی و سپس تفسیر آنها به دست می‌آیند. برای اجرای علم رمل، ابتدا نیت کرده و سپس ریگ یا ماسه را به صورت تصادفی می‌ریزند. سپس با توجه به نحوه قرارگیری ریگ‌ها، اشکال خاصی را تشکیل می‌دهند که به آنها "بیوت رمل" گفته می‌شود. هر یک از این بیوت معنای خاصی دارد و با توجه به آنها می‌توان به سؤالات پاسخ داد و آینده را پیش‌بینی کرد.
کتاب‌های رمل
کتاب‌های رمل معمولاً شامل دو بخش هستند: بخش اول به آموزش اصول و قواعد علم رمل می‌پردازد و بخش دوم شامل جداول و اشکال رمل است که برای تفسیر و پیش‌بینی مورد استفاده قرار می‌گیرند. برخی از این کتاب‌ها علاوه بر آموزش علم رمل، به شرح و تفسیر اشکال و نمادهای آن نیز می‌پردازند.